Wegetarianizm. Zarys historii

„Zna­ko­mi­ta książ­ka. Szcze­gól­nie pole­ca­na stu­den­tom histo­rii, filo­zo­fii i wege­ta­ria­ni­zmu.” G. Law­ren­ce

„Wyczer­pu­ją­co kom­plet­ne, histo­rycz­ne spoj­rze­nie na wega­nizm i wege­ta­ria­nizm. Gorą­co pole­cam.” Tina

„Był czas, kie­dy bycie wege­ta­ria­ni­nem, uwa­ża­no za nie­nor­mal­ne lub wywro­to­we, ale już nie. Obszer­na książ­ka Coli­na Spen­ce­ra bada psy­cho­lo­gię powstrzy­my­wa­nia się od spo­ży­wa­nia mię­sa i pró­bu­je odkryć, dla­cze­go wszyst­ko­żer­ni ludzie dobro­wol­nie powstrzy­mu­ją się od dostęp­ne­go pokar­mu.” Geo­r­gia Bookblast

„Ta książ­ka jest tak zawrot­nie gęsta. Muszę ją mieć, by móc wra­cać do niej jesz­cze milion razy. Jestem pod­eks­cy­to­wa­na odkry­ciem, że ludzie od zawsze mie­li te same co ja, rady­kal­ne idee (w sen­sie zde­cy­do­wa­ne) i że pro­pa­gan­da o wszyst­ko­żer­no­ści jako nor­mie to bzdu­ra!” Reba

„Jestem prze­ko­na­na, że Colin Spen­cer wie co pisze. Jego Wege­ta­ria­nizm.. to nie tyl­ko świet­ne kom­pen­dium wie­dzy na temat wege­ta­ria­ni­zmu, książ­ka zawie­ra tak­że wie­le infor­ma­cji na temat filo­zo­fii i reli­gii oraz świa­to­po­glą­du róż­nych kul­tur, od pre­hi­sto­rii po współ­cze­sność. Choć może nie zgłę­bia tak nie­któ­rych wąt­ków jak w innych książ­kach na dane tema­ty, Wege­ta­ria­nizm. Zarys histo­rii Spen­ce­ra jest nie­oce­nio­ną pomo­cą dla tych, któ­rzy chcą, aby ich wege­ta­riań­skie prze­ko­na­nia zosta­ły usy­tu­owa­ne w sze­ro­kim kon­tek­ście naszej ogól­no­ludz­kiej kul­tu­ry.” Caro­lyn

„Wege­ta­ria­nizm podą­ża rady­kal­ną ścież­ką przez kul­tu­rę zachod­nią: wywo­dzi się z tra­dy­cji orfic­kiej odzie­dzi­czo­nej przez Pita­go­ra­sa z reli­gii sta­ro­żyt­ne­go Egip­tu. Roz­kwitł w ramach filo­zo­fii grec­kiej, sta­jąc się jej istot­nym ele­men­tem za cza­sów Plu­tar­cha i Plo­ty­na. Mimo że wie­lo­krot­nie przy­pi­sy­wa­ło go sobie domi­nu­ją­ce chrze­ści­jań­stwo, wege­ta­ria­nizm pozo­sta­wał dla nie­go cią­głym wyzwa­niem kwe­stio­nu­ją­cym orto­dok­sję poprzez here­zje, takie jak bogo­mi­lizm, gno­sty­cyzm i manicheizm.
Colin Spen­cer wska­zu­je trzy głów­ne czyn­ni­ki, któ­re napę­dza­ją wege­ta­riań­skie myśle­nie: 1) Współ­czu­cie dla cier­pie­nia zwie­rząt, 2) Wstręt do mię­sa i rze­czy świa­ta oraz 3) Sto­so­wa­nie die­ty jako wspar­cia dla dobre­go zdro­wia. Inte­re­su­ją­cy jest ten ostat­ni czyn­nik, któ­ry jest naj­czę­ściej wska­zy­wa­nym powo­dem przy­ję­cia die­ty wege­ta­riań­skiej, cho­ciaż w kon­tek­ście nad­cho­dzą­cych zmian kli­ma­tu nie najważniejszym.
To świet­na książ­ka, któ­ra oma­wia ogrom­ne pole tema­tycz­ne, ale robi to z elo­kwen­cją i inte­li­gen­cją. Każ­dy roz­dział mógł­by stać się osob­nym tomem, bez nie­bez­pie­czeń­stwa nad­mier­ne­go wyczer­pa­nia mate­ria­łu.” Tony Gual­tie­ri

Prze­kład: Michał Filipczuk
Redak­cja: Ben Lazar
Korek­ta: Bar­tosz Szpojda
Okład­ka: Pame­la Rudnik
Okład­ka: Pau­li­na Zielona

na okład­ce frag­ment obra­zu: Mar­ket Sce­ne Pie­ter Aersten

Przed­mo­wa do dru­gie­go wydania
Wstęp
1. Na począt­ku 1.1. Decy­du­ją­cy ssak naczel­ny 1.2. Wod­na mał­pa? 1.3. Twór­cy narzę­dzi i zbie­ra­cze 1.4. Migra­cja 1.5. Poja­wie­nie się ludzi 1.6. Zbie­ra­nie poży­wie­nia 1.7. Ujarz­mia­nie śro­do­wi­ska 1.8. Nad­miar poży­wie­nia 1.9. Ołta­rze i ogrody
2. Pita­go­ras i jego dzie­dzic­two 2.1. Mię­so w dzie­łach Home­ra 2.2. Życie Pita­go­ra­sa 2.3. Naucza­nie 2.4. Bób 2.5. Szko­ła w Kro­to­nie 2.6. Opo­wie­ści 2.7. Prak­ty­ka reli­gij­na 2.8. Orfizm 2.8. Egipt 2.9 Zara­tusz­tra 2.10 Enig­ma pita­go­rej­ska 2.11 Empe­do­kles 2.12 Pita­go­rej­czy­cy 2.13 Ary­stok­se­nos 2.14 Dzie­dzic­two Pitagorasa
3. Indie 3.1. Doli­na Indu­su 3.2. Najazd Aryj­czy­ków 3.3. Hin­du­izm 3.4. Bud­dyzm 3.5 Dżi­nizm 3.6 Aśoka
4. Od Pla­to­na do Por­fi­riu­sza 4.1. Pla­ton przy sto­le 4.2. Grec­kie jadło 4.3. Ary­sto­te­les 4.4. Sto­icy 4.5. Rzym 4.6. Plu­tarch 4.7. Neo­pla­toń­czy­cy 4.8. Porfiriusz
5. Wcze­sne chrze­ści­jań­stwo 5.1. Ewan­ge­lia Św. Paw­ła 5.2. Esseń­czy­cy 5.3. Pra­wa doty­czą­ce pokar­mów 5.4. Eks­pan­sja chrze­ści­jań­stwa 5.5. Asce­tyzm 5.6. Mię­so i mle­ko 5.7. Prze­piór­cza pla­ga 5.8. Czy­ste czy nieczyste
6. Sek­ty gno­stycz­ne i Mani­chej­czy­cy 6.1. Skąd docho­dzi praw­dzi­wy głos Boga? 6.2. Rów­no­upraw­nie­nie kobiet 6.3. Gno­stycz­na róż­no­rod­ność 6.4. Mani­che­izm 6.5. Augu­styn z Hippony
7. Bogo­mi­li, Kata­rzy i Kościół orto­dok­syj­ny 7.1. Pau­li­cja­nie 7.2. Mas­sa­lia­nie 7.3. Bogo­mi­li 7.4. Kró­lew­skie nawró­ce­nia 7.5. Nara­sta­ją­ce here­zje 7.6. Czy­sty i wege­ta­riań­ski 7.7. Dok­try­na katar­ska 7.8. Woj­ny albi­geń­skie 7.9 Dwóch chrze­ści­jań­skich świę­tych 7.10 Zwie­rzę­ta przed sądem 7.11 Zasa­dy wia­ry 7.12 Śre­dnio­wiecz­ne posty
8. Rene­sans 8.1. Boga­cze i klę­ska gło­du 8.2. Głos dysy­den­tów 8.3. Czło­wiek rene­san­su we wła­snej oso­bie 8.4. Jedze­nie jako świec­ki rytu­ał 8.5. Odkry­te na nowo 8.6. Eksploracje
9. Mecha­nicz­ny wszech­świat 9.1. Kar­te­zja­nizm 9.2. Zno­wu dysy­den­ci 9.3. Tom Try­on 9.4. W poszu­ki­wa­niu duszy 9.5. Jeść mię­so czy nie jeść? 9.6. Dwóch poetów 9.7 Pier­re Bayle
10. Roz­kwit huma­ni­zmu 10.1. Duch refor­ma­cji 10.2. Wia­ra i scep­ty­cyzm 10.3. Vol­ta­ire 10.4. Paine 10.5. Paley 10.6. Fran­klin 10.7 Rit­son i krzyk natu­ry 10.8 Rewo­lu­cja agro­kul­tu­ro­wa 10.9 Shelley
11. Por­ty i dmu­chaw­ce 11.1. Ucznio­wie Swe­den­bor­ga 11.2. Har­mo­nia (Con­cor­dium) 11.3. Rams­ga­te i to co było póź­niej 11.4. Indyj­ski bunt 11.5. Rzeź zwie­rząt 11.6. Sta­ny Zjed­no­czo­ne 11.7 Lon­don i refor­ma 11.8 Geo­r­ge Ber­nard Shaw 11.9 Wagner 11.10 Croy­don i pro­ste życie 11.11 Dobro zwie­rząt 11.12 Toł­stoj i Doukho­bors 11.13 Gan­dhi i Danie­li­ci 11.14 Roz­kwit etyki
12. Świa­tło sło­necz­ne i san­da­ły 12.1. Ubó­stwo i woj­na 12.2. Kry­ty­ka i kpi­na 12.3. Suro­we poży­wie­nie 12.4. Hitler 12.5. Mię­dzy woj­na­mi 12.6. Porzą­dek Krzy­ża i maz­da­znan 12.7 Dru­ga Woj­na Światowa
13. Rozum­ny czy zme­cha­ni­zo­wa­ny? 13.1. Kontr­kul­tu­ra 13.2. Współ­cze­sne rol­nic­two 13.3. Tro­ska o śro­do­wi­ska 13.4. Idea czy­ste­go poży­wie­nia 13.5. Rzą­do­we par­tac­two 13.6. Inży­nie­ria gene­tycz­na 13.7 Segre­ga­cja 13.8 Powo­dy 13.9 Przyszłość
Doda­tek A: Now­sza histo­ria buddyzmu
Doda­tek B: Mani­che­izm w Chinach
Doda­tek C: Współ­cze­sny hinduizm
Doda­tek D: Popu­lar­ność wege­ta­riań­skich ksią­żek kucharskich
Posło­wie
Wybra­na bibliografia